Ontstaan van de kerk
Tekst overgenomen uit een publicatie van Cees Kroon
Volgens het Memoriaal register stichtte pastoor Schadé in 1671 “De capel aan de Groenendijk”. Voordien had men gekerkt in de
boerderij “De Steenenpoort” of in de Zwaantjeskerk.
De kapel stond ten zuidwesten van de huidige kerk en vormde en vormde later met de achterzitkamer en de keuken van de in
1818 gebouwde pastorie één geheel. Het kerkje, dat geen toren had, bestond uit drie afdelingen die gescheiden waren door twee
rijen houten pilaren. De vloer van de kapel was bedekt rieten matjes
en het dak met blauwe dakpannen. De ingang van de kapel bevond
zich aan de noordzijde. Een trap in de hal gaf toegang tot het oksaal.
De kapel was toegewijd aan de heilige Nicolaas.
In 1818 werd, gelijktijdig met de bouw van de pastorie, op de kapel
een torentje geplaatst waarop een zeilschip (Nicolaas is de
patroonheilige van de schepelingen, vandaar) als windwijzer dienst
deed.
Op 23 februari 1839 werd, na de dood van pastoor Roelvink de
Groenendijk door een decreet van de toenmalige internuntius Mgr.
Antonucci, tot een zelfstandige statie verheven onder de naam
“statie van de groenendijk en Leiderdorp”. Als eerste pastoor werd
benoemd Joannes Bernardus Wesselingh, geboren te Haarlem in
1800 en tot priester gewijd in Munster (Duitsland) op 31 mei 1828.
Omdat de kapel spoedig te klein bleek te zijn werd besloten tot de
bouw van een nieuwe, grotere kerk. De grote vraag die toen rees
was: Waar moet de nieuwe kerk komen, in de Groenendijk of te
Zoeterwoude Rijndijk in de wijk Meerburg (De huidige Meerburgkerk
is pas aan het eind van de 19e eeuw gebouwd). De bisschop van Haarlem, Mgr J.F. van Vree vond de oplossing: Op een
gemakkelijk te bereiken plaats er midden tussen in, bij de herberg “Ik leer nog”. Pastoor Wesselingh was het daar geheel niet
mee eens. Als compromis werd besloten de bouwplaats mede
afhankelijk te laten zijn van de financiële bijdrage der parochianen.
In de wijk Meer burg werd een bedrag van Fl. 1500 opgehaald
terwijl men in de Groenendijk ruim Fl 15000,- bijeen wist te
brengen. Mede dank zij de gulle giften van de gebroeders Adrianus
en Wouterus Reynaard die ieder Fl. 5000 schonken. Door deze
giften werd besloten de nieuwe kerk te bouwen nabij de bestaand
kapel in de Groenendijk. Architect Vogelpoel kreeg oipdracht tot het
ontwerpen van een nieuwe kerk in neogotische stijl. De bouw ving
aan op 1 september 1854, op 20 Augustus 1855 werd het
kerkgebouw ingezegend door Everardus Stephanus van der Hagen,
pastoor en deken te Zoeterwoude.
De bouwcommissie bestond uit Pastoor Wesselingh en de heren
Arnoldus van de burg, Nicolaus Kaptein, Petrus Straathof en
Henricus van Saasen.
Ingewijd de 20 aug. 1855
door P E van der Hagen,
Past en deken te Zoeterwoude Namen der kerkmeesters
... van der Poel P Straathof
N Kaptein .. Z
Op last van Mgr J F van Vree
Bisschop van Haarlem begonnen 1 sept 1854
De commissie voor den opbouw
J B Wesselingh pastoor der gemeente
A van der Burg N kaptein
P straathof H van Saasen